Chào mừng quý vị và các bạn đến với Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” kỳ thứ 30 (tháng 01/2025) của Thư viện thành phố Cần Thơ!
I. VĂN HÓA ĐỌC 4.0
Các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Văn hóa đọc 4.0” kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “8 lợi ích của việc kể chuyện cho con trước khi ngủ” của Vũ Tuyền đăng trên tạp chí điện tử vtcnews.vn
Việc kể chuyện cho con mỗi tối trước khi ngủ đem lại rất nhiều lợi ích cho bé cả về trí tuệ lẫn tính cách, tăng khả năng thành công khi lớn lên. Kể chuyện cho bé nghe trước khi đi ngủ không chỉ giúp bé yêu của bạn ngủ ngon hơn mà còn đem lại rất nhiều lợi ích cực kỳ thiết thực trong việc giáo dục trẻ nhỏ.
Trẻ học được tính kiên nhẫn
Kiên nhẫn là một đức tính quý giá trong cuộc sống. Cha mẹ hoàn toàn có thể dạy cho trẻ đức tính này khi còn rất nhỏ thông qua việc lắng nghe đọc sách. Việc phát triển tính kiên nhẫn giúp con lắng nghe tích cực hơn và giúp cha mẹ đồng hành được với con ngay từ giai đoạn đầu đời. Bằng cách đó, trong tương lai, con sẽ là một người biết lắng nghe và được mọi người quý trọng.
Làm giàu vốn từ vựng của trẻ
Đọc sách không chỉ tốt cho người lớn mà còn rất tốt cho những đứa trẻ ngay khi còn nhỏ. Theo một nghiên cứu thực hiện tại Bệnh viện Rhode Island, những đứa trẻ được đọc sách thường xuyên hiểu nhiều từ vựng hơn so với những đứa trẻ không được đọc. Kết quả cho thấy, khả năng tiếp thu từ vựng của những đứa trẻ tăng 40%, trong khi đó nhóm không được đọc là 16%.
Giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng
Đọc sách là cách tự nhiên giúp khơi dậy trí tưởng tượng của những đứa trẻ. Chúng ta càng đọc nhiều cho con nghe, con càng dễ hình dung những câu chuyện trong tâm trí. Sự rèn luyện liên tục của não bộ sẽ cải thiện khả năng tưởng tượng của trẻ. Giúp trẻ trở nên sáng tạo và cởi mở với những ý tưởng mới.
Giúp trẻ dễ đồng cảm, thấu hiểu
Một điều cha mẹ cần biết là sách và sự đồng cảm luôn đi đôi với nhau. Khi trẻ được đọc hoặc tự đọc truyện, trẻ có cơ hội xem và trải nghiệm câu chuyện đó theo quan điểm của nhân vật trong truyện. Bằng cách đó, những đứa trẻ có thể hiểu những gì đang xảy ra với những nhân vật và hiểu cảm xúc của chính bản thân mình. Từ đó, sự cảm thông, thấu hiểu với mọi người xung quanh sẽ được hình thành ngay từ khi còn bé.
Cải thiện kỹ năng trò chuyện cho trẻ
Đọc sách cải thiện khả năng tương tác và giao tiếp của trẻ. Trong khi đọc sách cho con, các bé sẽ liên tục hỏi những câu "Vì sao?" nhưng cha mẹ đừng bực dọc, khó chịu nhé! Hãy kiên nhẫn giải thích cho con, đây là việc làm rất tốt.
Bởi sẽ giúp trẻ hiểu được mọi diễn biến trong câu chuyện có thể đã xảy ra với trẻ trong cuộc sống thực. Hãy tìm hiểu tâm lý trẻ bằng cách đặt các câu hỏi như: "Nếu con là nhân vật trong truyện con cảm thấy sao?", "Con sẽ giải quyết như thế nào?"…
Dạy trẻ cách tập trung
Trẻ em thường rất dễ bị phân tâm. Vì vậy, việc đọc sách trước khi đi ngủ cho con có thể rèn cho con sự tập trung và khả năng chú ý. Những đứa trẻ phải lắng nghe và ngồi yên để có thể hiểu được câu chuyện. Điều này giúp trẻ rèn được sự tập trung, bình tĩnh trước mọi việc.
Một số lợi ích khác nữa là tăng khả năng đọc hiểu, tăng tính kỷ luật tự giác, cải thiện thời gian chú ý lâu hơn và khả năng ghi nhớ tốt hơn. Đó là tất cả những kỹ năng hữu ích cho trẻ khi ở trường và trong cuộc sống.
Truyền cảm hứng đọc sách
Bằng cách bắt đầu đọc cùng con khi chúng vẫn còn nhỏ, cha mẹ đang dần giúp con phát triển niềm đam mê với sách và đọc. Trẻ em, khi tiếp xúc với sách từ sớm sẽ có khả năng chọn sách thay vì các hình thức giải trí khá như trò chơi điện tử, xem TV... ngay cả khi chúng lớn lên.
Ngoài ra, trẻ thích đọc sách hay không đều do việc truyền dạy cảm hứng đọc từ cha mẹ. Bằng cách đọc các câu chuyện trước khi con đi ngủ, chúng ta đã tạo dựng một văn hóa đọc bắt đầu tại nhà mình. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em thích đọc sách có cơ hội thành công hơn trong học tập và trong cuộc sống sau này (bất cứ thành công nào có nghĩa với bạn). Đặc biệt, trẻ nào ham đọc sách thường trở thành những người có thể đưa ra lựa chọn và quyết định sáng suốt.
Gắn kết với bố mẹ
Khi bố mẹ dành thời gian để đọc hoặc kể câu chuyện cho con trước khi đi ngủ, mối quan hệ tình cảm thân thiết và bền chặt sẽ được phát triển giữa bố mẹ và con cái của họ. Ngoài ra, khi kể chuyện, bố mẹ có thể trao đổi, trò chuyện, chia sẻ với con về một chủ đề có sẵn hoặc về các nhân vật trong truyện. Từ đó, phụ huynh có thể giúp bé hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của câu chuyện. Hoặc đơn giản hơn, bố mẹ chỉ cần thể hiện rằng họ luôn sẵn sàng lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc, suy nghĩ của trẻ nhỏ khi trẻ đối mặt với những vấn đề mới, dù là tiêu cực hay tích cực, thì đó cũng là cơ hội để bố mẹ có thể giáo dục bé.
II. NHỊP CẦU TRI THỨC
* Các bạn thân mến! chuyên mục “Nhịp cầu tri thức” kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “Bí quyết chi tiêu tiết kiệm trong ngày Tết cho mọi nhà” đăng trên tạp chí tapchitaichinh.vn
Chi tiêu tiết kiệm trong ngày Tết luôn là tiêu chí hàng đầu của nhiều gia đình khi mà có quá nhiều thứ cần phải mua trong dịp lễ này, vì thế, nếu không phải là người tiêu dùng thông minh sẽ dẫn đến việc lãng phí tiền bạc.
Trong dịp Tết cổ truyền, nhu cầu tiêu dùng của mọi gia đình đều tăng do có quá nhiều thứ phải mua, các bà nội trợ phải lo lắng đủ loại chi phí trong việc chi tiêu. Không những làm mới, trang trí lại nhà cửa sau một năm bám bụi mà còn phải chuẩn bị quà Tết, mua vé tàu xe về quê… Vì thế khi Tết đến, rất nhiều gia đình cảm thấy ngán ngẩm thay vì háo hức đón Xuân. Tuy nhiên, với những mẹo đơn giản dưới đây, các gia đình có thể chi tiêu tiết kiệm trong ngày tết mà vẫn có thể đón một cái Tết đủ đầy, ấm áp.
Giảm đi mua ngoài, chuẩn bị thực phẩm tự làm
Để tiết kiệm, nhiều người chuẩn bị đồ ăn dự trữ thay vì mua ngoài. Mặc dù trên thị trường luôn bày bán sắn rất nhiều các món ăn truyền thống trong dịp Tết như mứt, bánh, củ kiệu, dưa hành muối chua, bánh chưng, bánh tét… nhưng để tiết kiệm chi phí, nhiều người đã tự chuẩn bị những món ăn này cho gia đình.
Việc chuẩn bị thực phẩm dịp Tết, không dùng đồ mua sẵn vừa là dịp cho chị em đảm đang trổ tài nội trợ vừa có thể đảm bảo vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và tiết kiệm một khoản đáng kể. Ngoài ra, việc tự chuẩn bị thực phẩm cho ngày tết còn làm cho không khí cả gia đình trở nên ấm cúng, yêu thương và đáng nhớ hơn.
Lên kế hoạch chi tiêu tiết kiệm trong ngày Tết
Đây là một trong những mẹo chi tiêu tiết kiệm trong ngày Tết đơn giản mà các bà nội trợ nên làm khi có dự định mua sắm Tết. Việc này sẽ giúp người tiêu dùng cân đối được chi tiêu và tránh mua sắm những thứ đồ không cần thiết.
Vì thế, nếu không lên kế hoạch mua sắm trong dịp tết với những thứ như quà Tết, tiền lì xì, quần áo, vật dụng mới trong nhà chắc chắn sẽ khiến các bà nội trợ bối rối khi không biết mình đã mua gì và chưa mua gì khi tiền đã gần cạn. Theo đó, với danh sách cụ thể và chi tiết những đồ cần mua sắm, bạn còn có thể mua đầy đủ những thứ cần chuẩn bị Tết cho gia đình. Ngoài ra, cũng nên dựa trên thu nhập và túi tiền hiện có để điều chỉnh bảng danh sách chi tiêu Tết một cách hợp lý.
Đơn giản hóa vấn đề
Để tiết kiệm chi tiêu, các gia đình nên tận dụng các dụng cụ cũ như khay đựng mứt, bánh kẹo vẫn còn dùng tốt. Vì thế, không nên đổi một cái mới chỉ vì mẫu mã của nó nhìn đẹp, sang trọng hơn cái ở nhà. Ngoài ra, người tiêu dùng phải luôn nhớ tiêu chí “bớt và giản tiện”. Chỉ mua những thứ cần thiết, không thêm, không mua quá nhiều.
Mua sắm ở chợ đầu mối hoặc chợ quê
Việc sắm Tết ở đâu cũng quyết định việc người tiêu dùng phải chi bao nhiêu tiền. Nếu phải lên thành phố làm việc và Tết đến phải về quê thì người tiêu dùng có thể đặt người quen và mua những thực phẩm thiết yếu như gà, giò, chả… thay vì mua tại các siêu thị, giá cả thường cao hơn.
Tranh thủ săn hàng khuyến mại
Mỗi dịp Tết đến, các gia đình lại “đầu tư” không ít vào việc mua sắm những đồ gia dụng thiết yếu như ti vi, tủ lạnh, lò vi sóng, điện thoại… Để tiết kiệm chi tiêu cho những vật dụng này, chị em cũng nên tranh thủ “săn” các chương trình khuyến mại của các siêu thị, cửa hàng điện máy để mua sắm giá rẻ cho gia đình những thứ cần thiết và lựa chọn mua hàng một cách thông minh.
Mua sắm thông minh
Là một người tiêu dùng thông minh, các bà nội trợ nên ưu tiên những thứ quan trọng hơn cả, loại bỏ bớt những mặt hàng ít cần thiết hơn. Vì thế, trước tiên, người mua cần liệt kê những thứ cần mua theo độ quan trọng và tính cần thiết giảm dần. Cần phải ưu tiên những thứ thiết yếu lên hàng đầu trong danh sách cần mua. Sau đó, phải dự tính khoản chi tiêu cho từng món đồ và cân đối lại với túi tiền của mình.
Tuy nhiên, để tiết kiệm chi tiêu ngày tết, các bà nội trợ có thể chia những khoản cần chi tiêu trong Tết thành năm loại cụ thể để dễ dàng quản lý, đó là: chi phí mua sắm thực phẩm, rượu bia, bánh kẹo, hoa quả; chi phí trang trí nhà cửa; chi phí mua quần áo mới, đồ đạc mới; tiền lì xì; khoản quà biếu người thân hai bên nội ngoại.
Sắm tết sớm
Vào những ngày giáp Tết, các loại như hoa quả, đồ uống thường cao gấp nhiều lần so với những ngày trước đó. Vì vậy, người tiêu dùng nên tranh thủ đi sắm những thứ thiết yếu trước khoảng vài tuần hoặc 1, 2 tháng để tránh được việc phải chen lấn xô đẩy khi mua hàng và không phải chịu giá “cắt cổ” vào những ngày Tết cận kề. Theo đó, những thực phẩm cho ngày Tết bảo quản và dự trữ được lâu như bánh kẹo, quà Tết, đồ trang trí, rượu bia… nên được mua sắm từ sớm còn những loại thực phẩm thì mua một tuần trước Tết.
Với những cách chi tiêu tiết kiệm trong ngày tết mà vẫn đảm bảo đầy đủ những thứ cần thiết trên, các gia đinh sẽ có một dịp Tết vui vẻ, an toàn và ý nghĩa nhất. (Theo vietq.vn)
* Quý vị và các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Nhịp cầu tri thức” kỳ này, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn 03 tài liệu sau:
1. Quyển sách “Trần Văn Ơn” của nhà văn Đoàn Giỏi, Nxb. Kim Đồng tái bản lần thứ 1 vào năm 2021. Qua 119 trang nhà văn Đoàn Giỏi kể về cuộc đời hào hùng, nhiệt huyết của người học sinh yêu nước Trần Văn Ơn. Anh Trần Văn Ơn sinh năm 1931 là học sinh Trường Pétrus Ký đã hăng hái tham gia vào phong trào học sinh yêu nước. Ngày 9 tháng 1 năm 1950, cuộc biểu tình của học sinh sinh viên và giáo viên Sài Gòn đã diễn ra, yêu cầu chính quyền thả học sinh, sinh viên bị bắt. Những người biểu tình đã bị cảnh sát đã đàn áp, đánh đập tàn nhẫn. Trần Văn Ơn đã ngã xuống trước họng súng dã man của giặc Pháp. Trong điếu văn dành cho anh, đại biểu sinh viên học sinh đã tuyên thệ: “Chúng ta sẽ không bao giờ quên ngày 9 tháng 1, ngày mà anh Trần Văn Ơn và các bạn học sinh, sinh viên đã không sợ chết, quyết đem xương máu, sinh mạng của mình để đổi lấy tự do… Tinh thần bạn Trần Văn Ơn bất diệt !”.
Các bạn hãy đọc quyển “Trần Văn Ơn” để ghi nhớ tinh thần yêu nước nồng nàn, bất khuất của Anh - người học sinh yêu nước đã lưu danh vào sử sách. Sách được Thư viện TP. Cần Thơ phục vụ bạn đọc với mã số ký hiệu phân loại: 959.704092 / TR121V. PHÒNG THIẾU NHI: NA.004840; NA.004841
2. Quyển sách “Văn hoá dân gian Nam Bộ - Tín ngưỡng dân gian”, nhiều tác giả (Nguyễn Thị Tâm Anh, Phan Đình Dũng, Lê Thị Ngọc Điệp...) do Nxb. Văn hoá - Văn nghệ Tp. Hồ Chí Minh xuất bản năm 2017. Sách dày 287 trang gồm 20 bài viết đa dạng về đời sống văn hóa tín ngưỡng ở Nam bộ, từ tín ngưỡng của người Việt đến các tộc người Châu Ro, Khmer, Hoa; từ vùng bán sơn địa đến vùng bưng trũng, đồng bằng, miệt biển. Người đọc sẽ thấy thú vị với những khám phá trong tục thờ cọp ở Đồng Tháp Mười, những hiểu biết về tín ngưỡng thờ ông Địa của người Việt ở Nam bộ trong sự giao thoa với văn hóa người Hoa; hoặc sự giao thoa, tiếp biến văn hóa giữa những luồng tín ngưỡng, tôn giáo bắc - nam, Ấn - Khmer thể hiện qua những bài viết về nghi thức trình đồng của tín ngưỡng Tam phủ, Tứ phủ ở Dĩ An (Bình Dương), chùa Bà Ấn giáo ở TP.HCM, lễ hội Ok Om Bok của người Khmer Nam bộ... Đây là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên, sinh viên các ngành nghiên cứu văn hóa, xã hội và bạn đọc muốn hiều văn hóa tín ngưỡng Nam bộ. Sách hiện đang được phục vụ tại Thư viện TP. Cần Thơ với số ký hiệu phân loại: 398.095977 / V115H. Phòng Mượn: MA.018035; MA.018036
3. Quyển sách “Sống xanh như những lá trà” của tác giả Toshimi A. Kayaki, do Miyuki Matsuo minh hoạ; Lê Mai dịch, Nxb. Văn hoá - Văn nghệ Tp. Hồ Chí Minh xuất bản năm 2019. Sách dày 173 trang tổng hợp các phương pháp sống thông thái của người Nhật giúp người đọc cải thiện cách nhìn và cảm nhận thế giới, bên cạnh việc tôn trọng thiên nhiên và môi trường. Đặc biệt hướng dẫn việc sử dụng trà xanh không chỉ như một loại thức uống mà còn được dùng như một loại mỹ phẩm chống lão hóa, như công cụ làm sạch, làm phân bón cho cây và còn là chiến thuật giảm cân (bằng cách uống một cốc trà trước bữa tối). Đọc sách, chúng ta sẽ nhận ra bất kỳ ai cũng có thể áp dụng lối sống xanh “Green living - sống xanh như những lá trà" để trở nên khỏe mạnh, hạnh phúc và sống thân thiện với môi trường. Sách hiện đang được phục vụ tại Thư viện TP. Cần Thơ với mã số ký hiệu phân loại: 613 / S455X. Phòng Mượn: ME.007556; ME.007557
Quý vị và các bạn thân mến! Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” của Thư viện thành phố Cần Thơ đến đây xin tạm dừng. Quý vị và các bạn có thể nghe lại nội dung chương trình trên Cổng Thông tin điện tử Thư viện TP. Cần Thơ, tại http://www.cantholib.org.vn. Cám ơn quý vị và các bạn đã chú ý theo dõi. Xin chào tạm biệt và hẹn gặp lại!