Chào mừng quý vị và các bạn đến với Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” kỳ 27 (tháng 10/2024) của Thư viện thành phố Cần Thơ!
I. VĂN HÓA ĐỌC 4.0
Các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Văn hóa đọc 4.0” kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “Các nguồn ebook có bản quyền miễn phí cho độc giả Việt Nam” do Đức Huy tổng hợp đăng trên tạp chí điện tử Tri thức znews.vn
Hiện nay, có rất nhiều kênh cung cấp ebook có bản quyền miễn phí để người dùng đọc và tải xuống.
Các thiết bị cá nhân có kết nối Internet như điện thoại, máy tính bảng... ngày càng phổ biến. Nhờ đó, người dùng có thể tiếp mcận các kênh ebook có bản quyền miễn phí dễ dàng hơn. Có ba nguồn sách chính độc giả có thể tận dụng là: thư viện điện tử công, trang web và ứng dụng bán sách, dự án ebook miễn phí.
Đối với hình thức thư viện điện tử công, một số nhà xuất bản hiện nay đã có bổ sung phiên bản sách điện tử vào trong danh mục giới thiệu sản phẩm của mình. Nhà xuất bản Hà Nội, Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật... đều có những đầu sách miễn phí.
Để sử dụng trên điện thoại người dùng sẽ phải tải thêm một phần mềm hỗ trợ đọc định dạng của ebook. Nếu độc giả có mục đích nghiên cứu một lĩnh vực cụ thể, thư viện của các bộ sẽ rất hữu ích chẳng hạn thư viện điện tử Bộ Thông tin và Truyền thông, thư viện điện tử Bộ Tài nguyên và Môi trường...
Một số thư viện có hệ thống đọc sách điện tử khá hiện đại, chúng có thể tích hợp thêm tính năng định vị nội dung cho các câu hỏi gắn với từng đối tượng.
Chẳng hạn trong cuốn Cẩm nang chuyển đổi số phiên bản ebook, khi người đọc chọn câu hỏi "Chuyển đổi số đem lại lợi ích gì cho người dân", cuốn sách sẽ tự động lật đến trang chứa câu trả lời. Một số thư viện điện tử đặc thù hơn như Hành trang số của Nhà xuất bản Giáo dục lại có rất nhiều học liệu cơ bản để phục vụ riêng đối tượng học sinh và phụ huynh.
Nguồn thứ hai, người đọc có thể tìm kiếm sách điện tử trên các ứng dụng mua sách trực tuyến như Google Play, Sách của iOS. Các ứng dụng này đều có một lượng sách miễn phí dành cho người dùng. Những cuốn miễn phí có thể thuộc danh sách văn học kinh điển hay best-seller trong nhiều năm về trước. Giống các nền tảng hỗ trợ đọc ebook, những phần mềm này đều có giao diện thân thiện và giữ được tiêu chí tôn trọng trải nghiệm đọc sách thực tế.
Nguồn thứ ba, người đọc có thể tìm hiểu về dự án ebook miễn phí chẳng hạn như Gutenberg, Manybooks... Được thành lập vào năm 1971, Dự án Gutenberg là thư viện kỹ thuật số lâu đời nhất và có những cuốn sách kinh điển không được bảo vệ bởi Luật Sở hữu trí tuệ của Mỹ. Nó được tạo ra như một nỗ lực tình nguyện nhằm số hóa các tác phẩm văn hóa và khuyến khích phân phối sách điện tử, và hiện có hơn 60.000 đầu sách miễn phí. ManyBooks là một trang web tương tự khác cung cấp các tác phẩm thuộc phạm vi công cộng.
Ngoài ra, độc giả có thể tìm đến thư viện phi lợi nhuận Internet Archive. Bên cạnh việc sở hữu dồi dào nguồn ebook miễn phí, trang web còn cung cấp phim, phần mềm, âm nhạc và hình ảnh. Thư viện này có các bộ sưu tập liên kết đến các trang web khác nhau cung cấp nội dung này, vì vậy đây là điểm khởi đầu hoàn hảo cho ai đó muốn trải nghiệm sách điện tử miễn phí.
Một số độc giả nhận định rằng sách điện tử miễn phí tại Việt Nam hiện có chất lượng tốt. Đa phần đều là những tác giả, nhà nghiên cứu tên tuổi và được các nhà xuất bản đảm bảo về quá trình biên tập lẫn nội dung.
Trong khi đó, sách miễn phí trên một số nền tảng nước ngoài đều là xuất bản tự do được Google Play chịu trách nhiệm về bản quyền. Do đó có thể tồn tại những sản phẩm kém chất lượng.
Độc giả khi tìm kiếm ebook nên biết rõ nguồn gốc xuất xứ và đơn vị chịu trách nhiệm bản quyền để tránh tiếp tay cho những kẻ lan truyền sách lậu. Một cuốn ebook tại Việt Nam hiện nay chỉ có giá từ 10.000-60.000 đồng. So với sách giấy, ebook được cho là rẻ hơn và tiện lợi hơn rất nhiều.
Các bạn có thể truy cập đọc sách điện tử của Thư viện thành phố Cần Thơ theo địa chỉ:
http://cantholib.org.vn/ và click vào mục Ebook.
II. NHỊP CẦU TRI THỨC
* Các bạn thân mến! chuyên mục “Nhịp cầu tri thức” kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “Bác Hồ với người cao tuổi” do Phượng Quyên tổng hợp đăng trên báo điện tử Vĩnh Long.
Trong rất nhiều những bài nói, bài viết của mình, Bác Hồ luôn khẳng định vai trò quan trọng của người cao tuổi trong sự nghiệp cách mạng giành độc lập dân tộc cũng như sự nghiệp phát triển đất nước, xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Trong suốt những năm lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước, mặc dù bận trăm công ngàn việc, nhưng Người vẫn theo dõi và cổ vũ sự phấn đấu của người cao tuổi. Quan tâm và thấu hiểu sự cố gắng của các cụ trong sự nghiệp cách mạng nên Người luôn kịp thời động viên, khích lệ. Như những câu thơ mà Người đã gửi tặng tới ba lão du kích Cao Bằng:
Tuổi cao chí càng cao
Múa gươm giết giặc ào ào gió thu
Sẵn sàng tiêu diệt quân thù
Tiếng thơm Việt Bắc ngàn thu lẫy lừng.
(Thơ tặng ba lão du kích Cao Bằng - 1947)
Bác Hồ đã từng nói: “Người cao tuổi là của quý vô giá của dân tộc, của Nhà nước”. Người khẳng định: “Dẫu tóc đã bạc, mắt đã hoa, tay run, chân mỏi nhưng mỗi lời các cụ nói ra có ảnh hưởng đến hưng bang, mỗi hành động của phụ lão ảnh hưởng đến việc dựng nước và giữ nước...
Đối với gia đình, Tổ quốc, phụ lão có trọng trách là bậc tôn trưởng. Đối với làng xóm, bà con, phụ lão có sự tín nhiệm lớn lao. Phụ lão hô, Nhân dân hưởng ứng. Phụ lão làm, Nhân dân làm theo”.
Và không phụ lòng mong mỏi của Người, người cao tuổi Việt Nam đã không ngừng rèn luyện, đóng góp sức lực vào sự nghiệp cách mạng. Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, người cao tuổi đã tham gia nhiều lĩnh vực, góp sức mình cùng quân dân cả nước đánh giặc, như: đào hầm bí mật, nuôi giấu, bảo vệ cán bộ; cung cấp lương thực, thực phẩm cho cách mạng; che chở, giúp đỡ cán bộ nằm vùng; hoặc khi bị địch bắt, người cao tuổi đã kiên quyết bảo vệ cách mạng, nhất định không khai báo...
Ngày nay, người cao tuổi không chỉ thực hiện mà còn trở thành tấm gương tuyên truyền có sức lan tỏa mạnh mẽ. Hơn lúc nào hết, người cao tuổi đã và đang có sức ảnh hưởng lớn đến thế hệ trẻ. Họ chính là lá cờ đầu dẫn dắt các thế hệ đi theo con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội của đất nước.
Rất nhiều bậc lão thành cách mạng khi đã nghỉ hưu vẫn có những đóng góp to lớn cho thế hệ kế thừa những kinh nghiệm quý báu trong vai trò cố vấn; tham gia ý kiến trong việc hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; đóng góp trong công cuộc giữ gìn và phát triển những giá trị về thuần phong mỹ tục...
Đặc biệt, trong những năm gần đây, lớp người cao tuổi đã là lực lượng không thể thiếu trong các phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Tiếng nói các cụ có ảnh hưởng rất lớn đến mọi cuộc vận động Nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ở cơ sở.
Quan tâm, chăm sóc người cao tuổi đó là một truyền thống đạo đức của dân tộc, đồng thời đó cũng là trách nhiệm, nghĩa vụ. Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định: “Phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, chiến đấu của người cao tuổi trong xã hội, cộng đồng và gia đình.
Tiếp tục xây dựng gia đình kiểu mẫu, “Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau”. Kính trọng, bảo vệ và chăm sóc người cao tuổi. Bảo trợ, giúp đỡ người cao tuổi gặp khó khăn, cô đơn không nơi nương tựa”.
Người cao tuổi là những người đã xây nên nền móng xã hội hòa bình, độc lập, tự chủ cho chúng ta hôm nay. Vì thế cần tiếp tục nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp và toàn xã hội đối với người cao tuổi; góp phần và tạo cơ hội phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, chiến đấu của người cao tuổi. Như lời của Bác Hồ đã nói: “Tuổi già nhưng chí không già/ Góp phần xây dựng nước nhà phồn vinh”.
* Quý vị và các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Nhịp cầu tri thức” kỳ này, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn 03 tài liệu sau:
1. Quyển sách “Chuyện trò cùng bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc về nếp sống an lạc” ghi lại những buổi trò chuyện của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc về cách để có một cuộc sống hạnh phúc trên quan điểm y học cũng như tâm lý học, tinh thần. Sách do Nxb. Thế giới xuất bản năm 2021 với 212 trang, gồm các nội dung: Một nếp sống an lạc, Để thân tâm thường an lạc, Cân bằng cuộc sống, Có một con đường hạnh phúc, Hạnh phúc đến từ ... ruột già! Làm sao để có tuổi già hạnh phúc.
Với giọng văn nhẹ nhàng, hóm hỉnh, tác giả là một bác sĩ nhiều kinh nghiệm trong chuyên môn và trong cuộc sống sẽ đem đến nhiều điều hữu ích cho bạn đọc. Đặc biệt giúp các bạn ý thức xây dựng một lối sống lành mạnh, cân bằng để có được một đời sống an lạc, hạnh phúc. Các bạn hãy tìm đọc quyển sách tại Thư viện thành phố Cần Thơ với ký hiệu phân loại 613 / CH527TR. PHÒNG MƯỢN: ME.008919; ME.008920. PHÒNG ĐỌC TỔNG HỢP: DN.003335
2. Quyển sách “Giải cứu nguồn nước” của tác giả Water Family nằm trong bộ sách “Trẻ em bảo vệ hành tinh xanh” do Nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành năm 2022. Sách dày 95 trang gồm ba phần:
Phần 1 cung cấp những kiến thức về sự tồn tại của nước ở khắp mọi nơi (trong cơ thể con người, trong ao – hồ - sông – biển, trên núi và cả trong nhà của mọi người…)
Phần 2 phân tích sự cần thiết của nước đối với sự sống và những yếu tố gây nên sự ô nhiễm của nguồn nước như: rác thải, hóa chất tự nhiên, hóa chất của con người…
Phần 3 đưa ra những giải pháp và những hành động nhỏ mà bản thân mỗi người có thể thực hiện như: Không lãng phí nước, lựa chọn những sản phẩm thiên nhiên, áp dụng DIY (hãy tự tay làm lấy) bạn có thể tạo ra những sản phẩm tự nhiên, thay đổi thói quen tiêu dùng…
Với nhiều hình ảnh sinh động, thú vị quyển sách hướng dẫn trẻ thực hiện những hành động bảo vệ môi trường mỗi ngày và có ý thức giữ gìn nguồn nước - kho báu của sự sống muôn loài. Sách được Thư viện TP. Cần Thơ phục vụ các bạn nhỏ với ký hiệu phân loại: 363.7 / TR200E. PHÒNG THIẾU NHI: ND.012759; ND.012760.
3. Quyển sách “Học cách học” được viết bởi các tác giả Barbara Oakley, Terrence Sejnowski, Alistair McConville, Oliver Young sẽ giúp mỗi người có thể học tập hiệu quả hơn mỗi ngày. Sách do Liên Hương dịch, Nhà xuất bản hoa học và Kỹ thuật tái bản lần thứ 1 (2022), dày 279 trang giới thiệu đến bạn đọc những tri thức về cách học qua 16 chương: Vấn đề về niềm đam mê; Dễ thôi mà; Tôi sẽ làm sau, thật đấy!; Các liên kết não bộ và vui một chút với người ngoài hành tinh; Phía bên kia chiếc bàn giáo viên; Học khi đang ngủ; Cặp sách, tủ đựng đồ và con bạch tuộc tập trung; Những mẹo hay giúp xây dựng trí nhớ; Tại sao các liên kết não bộ lại quan trọng; Học cùng nhóm và câu lạc bộ; Cách tiếp thêm sinh lực cho não bộ; Tạo ra các liên kết não bộ; Tự đặt những câu hỏi quan trọng; Những điều bất ngờ về việc học; Cách làm tốt bài kiểm tra; Từ “phải” đến “cần”. Đây là những nội dung giúp các bạn biết được tại sao cần phải kết hợp giữa việc học tập thật tập trung với việc thư giãn hợp lý. Nó cũng giúp chúng ta hiểu ra được hóa ra là càng học hỏi càng năng động, càng tập thể dục, vận động chăm chỉ thì não bộ càng phát triển và thúc đẩy chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, cuốn sách vén bức màn bí mật của tật trì hoãn và cách thức để vượt qua chúng. Được xem là một bảo bối dành tặng những người ham học, quyển sách “Học cách học” sẽ giúp bạn những phương pháp hiệu quả về cách học, giúp tránh “tư duy lối mòn” và giúp “mở khóa” não bộ làm cho việc học trở nên dễ dàng và thú vị. Sách được Thư viện thành phố Cần Thơ phục vụ bạn đọc với ký hiệu phân loại: 370.15 / H419C. Phòng Đọc: DL 20743. Phòng Mượn: MA 26538-26539
Quý vị và các bạn thân mến! Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” của Thư viện thành phố Cần Thơ đến đây xin tạm dừng. Quý vị và các bạn có thể nghe lại nội dung chương trình trên Cổng Thông tin điện tử Thư viện TP. Cần Thơ, tại http://www.cantholib.org.vn. Cám ơn quý vị và các bạn đã chú ý theo dõi. Xin chào tạm biệt và hẹn gặp lại!