Nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích thần kỳ người Việt / Hà Đan. - H. : Thanh niên, 2018. - 212tr.; 21cm

Chủ nhật - 12/10/2025 21:51 21 0

Trong nền văn học dân gian, truyện cổ tích thần kỳ là thể loại thu hút sự quan tâm của nhiều học giả. Thông qua các câu chuyện cổ tích, chúng ta có thể hiểu được phong tục, tập quán, nếp cảm, nếp nghĩ,... của một dân tộc, cộng đồng người trong mối quan hệ với tự nhiên, xã hội ở một giai đoạn lịch sử nhất định, gắn với không gian văn hóa, môi trường tự nhiên mà dân tộc đó sinh sống. Trong đó, nhân vật phù trợ kì ảo trong các truyện cổ tích là nguồn tư liệu phong phú, thể hiện quan niệm về thế giới, phản ánh trình độ nhận thức, cách nhìn nhận và lý giải về các hiện tượng tâm linh của người xưa, đặc biệt là quan niệm “ở hiền gặp lành” quen thuộc. Vậy nhân vật phù trợ trong các truyện cổ tích thần kỳ Việt Nam có đặc điểm và ý nghĩa như thế nào? Mời bạn tìm đọc quyển sách “Nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích thần kỳ người Việt” do Hà Đan biên soạn, Nhà xuất bản Thanh niên ấn hành năm 2018.
Sách có độ dày 212 trang, được bố cục thành 03 chương.
Chương 01 giới thiệu một số vấn đề chung về cổ tích và truyện cổ tích thần kỳ, vai trò của nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích thần kỳ. Theo đó, nhân vật phù trợ là nhân vật bằng cách này hay cách khác, trực tiếp hay gián tiếp ban sức mạnh hoặc các phương tiện thần kỳ, chủ yếu giúp nhân vật chính vượt qua khó khan, thử thách để hoàn thành nhiệm vụ và đạt được ước mơ về một cuộc sống an lành, hạnh phúc. Nhân vật phù trợ giúp cho cốt truyện dẫn đến kết thúc có hậu, nhằm thể hiện tư tưởng nhân đạo của ông cha ta đối với những con người bất hạnh trong xã hội: ước mơ, khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp, đồng thời thể hiện triết lý nhân sinh “ở hiền gặp lành” ngay từ buổi bình minh của lịch sử.
Chương 02 trình bày các dạng tồn tại của nhân vật phù trợ; hình tượng nhân vật trong mối quan hệ với lý do và đối tượng phù trợ bằng cách tổng hợp lý thuyết, phân tích, so sánh các hình tượng nhân vật phù trợ trên cơ sở khảo sát 123 tác phẩm trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam. Theo đó, các nhân vật nhận được sự trợ giúp thường mang những phẩm chất như: là nhừng người lao động cần cù, chịu thương chịu khó, cần mẫn siêng năng; có tấm lòng hiếu thảo, đặc biệt là tốt bụng với những người xung quanh. Từ đó, nhân vật phù trợ hiện lên với tư cách là người ban tặng, trả ơn hay thử thách các nhân vật được phù trợ; đồng thời còn trừng phạt cái ác theo hành vi của nhân vật. Vì vậy, nhân vật phù trợ chính là biểu tượng của đạo đức, là phương tiện nghệ thuật truyền tải thông điệp của dân gian.
Đến Chương 03, tác giả nhận diện một số nét tương đồng và di biệt của kiểu nhân vật phụ trợ khi so sánh với truyện cổ tích các dân tộc khác trên thế giới (tính quốc tế và tính dân tộc trong hình tượng nhân vật). Về tính quốc tế, nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích Việt Nam giống với truyện cổ tích các dân tộc khác trên thế giới là có sự đa dạng trong các dạng tồn tại; sự tồn tại mang cảm hứng nhân văn, nhân đạo của tác giả dân gian; mang tính chức năng rõ nét (trao phép màu, ban tặng phương tiện thần kỳ, chỉ dẫn cách thức khắc phục hoàn cảnh,…). Về tính dân tộc, nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích Việt Nam mang đậm dấu ấn của đạo Phật, Đạo giáo; tín ngưỡng bản địa; tính nhất quán và tư duy thực tiễn
Ngoài ra, sách còn có phần phụ lục tóm tắt 123 truyện cổ tích thần kỳ người Việt được sử dụng làm tư liệu tham khảo trong việc nghiên cứu của tác giả.
Quyển sách “Nhân vật phù trợ trong truyện cổ tích thần kỳ người Việt” sẽ là tài liệu tham khảo cần thiết, hữu ích đối với các em học sinh, sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh ngành văn học dân gian cũng như các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, bạn đọc yêu thích truyện cổ tích thần kỳ người Việt.
Sách đang được phục vụ tại Thư viện thành phố Cần Thơ. Mời bạn tìm đọc quyển sách với các mã số:
▪ Ký hiệu phân loại: 398.209597 / NH121V
▪ PHÒNG MƯỢN: MB.006951; MB.006952