THƯ VIỆN THÀNH PHỐ CẦN THƠ - CANTHO PUBLIC LIBRARY
Việt ngữ nghiên cứu / Phan Khôi. - Tái bản theo bản in năm 1955. - H. : Thế giới, 2020. - 307tr.; 24cm
Phan Khôi (1887 - 1959) là một trong những tên tuổi lớn của báo chí, văn học và tư tưởng Việt Nam thế kỷ XX. Sự nghiệp cầm bút của ông kéo dài hơn nửa thế kỷ với sự cộng tác cùng khoảng 30 tờ báo khác nhau. Ông được giới văn học xem như là người đã khai sinh ra phong trào thơ Mới, có nhiều đóng góp quan trọng trong việc chấn chỉnh và xây dựng nghệ thuật viết văn Quốc ngữ Việt Nam. Trong những năm 1948 - 1950, tại chiến khu Việt Bắc, Phan Khôi đã viết một số bài nghiên cứu về Tiếng Việt, đặt những viên gạch đầu tiên cho công việc nghiên cứu ngôn ngữ dân tộc một cách có hệ thống. Sau khi về thành phố, ông đã bổ sung thêm một số luận điểm, bài viết, tập hợp lại thành quyển sách mang tên “Việt ngữ nghiên cứu”. Sách do Nhà xuất bản Văn nghệ ấn hành năm 1955.
Thư viện thành phố Cần Thơ xin giới thiệu đến bạn đọc quyển sách “Việt ngữ nghiên cứu” của tác giả Phan Khôi được Nhà xuất bản Thế giới ấn hành năm 2020, được thực hiện theo bản in năm 1955 của Nhà xuất bản Văn nghệ. Sách có độ dày 307 trang và được bố cục thành 02 phần, kèm Lời giới thiệu của Giáo sư Hoàng Tuệ và Lời bạt của Giáo sư Hoàng Trọng Phiến.
Phần I giới thiệu 11 bài nghiên cứu về tiếng Việt, như: “Phân tích vần quốc ngữ”; “Một vài nhận xét trong tiếng ta theo chữ Nôm”; “Tiếng đệm”; “Con, cây, cục, cái”; “Tiền danh tự và mạo tự”; “Thời gian và không gian trong ngữ pháp”;... Theo ông, ngôn ngữ nào cũng có từ mới liên hệ được với thực tế, ngôn ngữ là công cụ tư duy, tiếng Việt vẫn có từ như mọi ngôn ngữ. Tiếng Việt có rất nhiều từ đơn âm tiết. Tiếng Pháp cũng có mà ít hơn. Tiếng Việt còn có những từ tạo nên bởi các tổ hợp tiếng, như “lạnh lùng”,... Đó là những từ láy theo cách gọi hiện nay. Ngôn ngữ khác nhau cũng có những từ kiểu này, như tiếng Hán. Nhưng từ láy tiếng Việt khác từ láy tiếng Hán, sự khác nhau là ở các âm luật khác nhau chi phối sự cấu tạo từ láy trong hai ngôn ngữ. Tiếng Việt còn có những tổ hợp tiếng làm nên những đơn vị mà ông gọi là những “thành ngữ”, như “nhà tranh”... Đó là những từ ghép theo cách gọi hiện nay, hoặc những ngữ cố định hóa, từ vựng hóa. Tiếng Việt là ngôn ngữ đơn lập. Tác giả chú ý đến các hư từ trong tiếng Việt, và đã dành một sự nghiên cứu riêng cho các hư từ trong Truyện Kiều. Theo ông, phương thức dùng hư từ biểu hiện rất tế nhị nhiều nghĩa ngữ pháp.
Phần II là trình bày 06 phụ lục cho bản in 2020, bao gồm: Phép làm văn; Quốc văn nghiên cứu; Về sự thay đổi mấy vần quốc ngữ; Thử tìm sử liệu Việt Nam trong ngữ ngôn; Bức thư nghiên cứu của ông Từ Ngọc; Luật ngã hỏi.
Quyển sách “Việt ngữ nghiên cứu” của Phan Khôi không phải là một tác phẩm tổng hợp, nó chỉ phân tích một số khía cạnh nhất định về Việt ngữ. Tuy nhiên, khi đọc quyển sách, độc giả sẽ không cảm thấy khô cứng như nhiều quyển sách nghiên cứu ngôn ngữ khác, bởi lối hành văn của tác giả rất đỗi dung dị, cách đưa ví dụ thực tế, phân tích từ chính trong lời ăn tiếng nói hàng ngày của người Việt.
Những bàn luận, nghiên cứu của tác giả trong quyển sách này diễn ra cách đây đã hơn nửa thế kỷ. Vì thế, tuy rất tiên phong và cố gắng chính xác hóa, nhưng nội dung không khỏi những hạn chế về mặt khoa học, nên bạn đọc cần tham khảo thêm các tài liệu, thành tựu nghiên cứu tiếng Việt hiện nay.
Sách đang được phục vụ tại Thư viện thành phố Cần Thơ. Mời bạn tìm đọc quyển sách với các mã số:
▪ Ký hiệu phân loại: 495.9225 / V308NG
▪ PHÒNG MƯỢN: MB.008125; MB.008126
Giới thiệu sách
BÀI ĐƯỢC XEM NHIỀU
-
Việt Nam - Những thời khắc lịch sử, những sự kiện trọng đại / Đặng Việt Thuỷ. - H. : Hồng Đức, 2018. - 371tr.; 21cm
-
50 năm thiên anh hùng ca giải phóng / Vũ Kim Yến sưu tầm và biên soạn. - H. : Nxb. Hà Nội, 2024. - 171tr.; 21cm. - (Kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1975 - 2025))
-
Tinh thần vượt khó của các danh nhân / Minh Khôi tuyển chọn. - H. : Hồng Đức, 2019. - 214tr.; 21cm
-
Cẩm nang hướng dẫn thải độc & chế độ ăn uống lành mạnh / Trần Bích Hà, Nguyễn Hải tổng hợp. - Tái bản lần thứ 1. - H. : Thế giới, 2020. - 213tr.; 24cm
-
Chủ tịch Hồ Chí Minh và khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc / Vũ Kim Yến. - H. : Nxb. Hà Nội, 2024. - 175tr.; 21cm. - (Kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1975 - 2025))
